Η σπονδυλοδεσία είναι η χειρουργική τεχνική που αποσκοπεί στην σταθεροποίηση δύο ή περισσότερων σπονδύλων ώστε να λειτουργούν πλέον ως μία κινητική μονάδα. Γίνεται συνήθως με χρήση:
- διαυχενικών βιδών με ράβδους
- διασωματικών κλωβών/ραβδων και μοσχευμάτων, σε ποικίλες τεχνικές
Ενδεικτικά αναφέρουμε τις πιο συνηθισμένες τεχνικές:
- PLIF, TLIF, XLIF, DLIF
- ACDF, lateral mass screw fixation
Η χρήση μόνο βιδών/ράβδων γίνεται κυρίως για ανάταξη καταγμάτων (οστεοσύνθεση).
Οι επιλογές της τεχνικής της σπονδυλοδεσίας εξαρτώνται από την πάθηση στην οποία στοχεύουν να αντιμετωπίσουν, και οπωσδήποτε από την εμπειρία του χειρουργού
Ποιες παθήσεις αντιμετωπίζονται με τη σπονδυλοδεσία;
Η χειρουργική επέμβαση της σπονδυλοδεσίας μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση πολλών παθήσεων της σπονδυλικής στήλης, όπως:
- Σπονδυλολίσθηση, δηλαδή η μετακίνηση των σπονδύλων από τη φυσιολογική (ανατομική) τους θέση
- Υποτροπή χειρουργηθήσας δισκοκήλης με συνοδό αστάθεια
- Παραμορφώσεις όπως σκολίωση και κύφωση
- Αστάθεια κάθε μορφής (λόγω όγκου, ιατρογενής, εκφυλιστική…κτλ)
- Σπονδυλοδισκίτιδα (σε συνδυασμό με παροχέτευση και αντιβίωση)
- Κατάγματα σπονδυλικής στήλης
Οι συχνότερες επιλογές σπονδυλοδεσίας
Ανοικτή μέθοδος
Είναι η κλασική μορφή σπονδυλοδεσίας, που γίνεται μεγάλη τομή στο δέρμα, παρασκευή των μυών, τοποθέτηση κλωβού με μόσχευμα και χρησιμοποίηση συνήθως συστήματος διαυχενικών βιδών/ράβδων. Απαιτείται ακτινοσκόπηση.
Ελάχιστα επεμβατική μέθοδος (MIS)
Η ελάχιστα επεμβατική, διαδερμική σπονδυλοδεσία (MIS = Minimally Invasive Surgery), πραγματοποιείται με πολύ μικρές τομές στο δέρμα, όπου περνούν σύρματα-οδηγοί μέσω των οποίων υπό ακτινοσκόπιση τοποθετούνται βίδες. Με αυτή την μέθοδο ελαχιστοποιούνται οι χειρουργικές τομές, προκαλείται ελάχιστος τραυματισμός των ιστών της γύρω περιοχής και περιορίζεται ο μετεγχειρητικός πόνος. Η ελάχιστα επεμβατική μέθοδος δεν επιτρέπει τη χρησιμοποίηση μοσχευμάτων στον ίδιο βαθμό όπως η ανοιχτή μέθοδος, έχει δηλαδή κάποιους περιορισμούς.
Με τη χρήση διεγχειρητικής πλοήγησης (Navigation)
Τα σύγχρονα συστήματα νευροπλοήγησης, συμβάλλουν στην ακριβέστερη τοποθέτηση των βιδών, μειώνοντας την πιθανότητα ανθρώπινου λάθους με πιθανές επιπλοκές όπως τραυματισμό του νεύρου. Επίσης με την κατάλληλη εμπειρία μπορεί να μειωθεί ο χειρουργικός χρόνος.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε κάθε περίπτωση η νευροπλοήγηση είναι προαιρετική και βοηθητική, ΔΕΝ υποκαθιστά την εμπειρία του χειρουργού.
Σπονδυλοδεσία: Μετεγχειρητική Αποκατάσταση
Η διάρκεια νοσηλείας του ασθενή κυμαίνεται στις 2-5 ημέρες, ανάλογα με τον τύπο επέμβασης αλλά και με τη φύση του προβλήματος. Η κινητοποίηση, ωστόσο, γίνεται συνήθως άμεσα μετά το χειρουργείο. Συστήνουμε ένα πρόγραμμα φυσικοθεραπειών, το οποίο περιλαμβάνει ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών. Μετά από μία σπονδυλοδεσία δίνουμε επίσης οδηγίες αποφυγής άρσης μεγάλου βάρους καθως και υπέρμετρων στροφικών κινησεων εως ότου επιτεύχθεί η οστεοποίηση (περίπου 6 μήνες). Σε γενικές γραμμές πάντως ο ασθενής ΔΕΝ υφίσταται σημαντικούς περιορισμούς στην καθημερινότητα του.
Οι επιπλοκές στη σπονδυλοδεσία
Όπως συμβαίνει σε οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση, υπάρχουν κίνδυνοι για πιθανές επιπλοκές, και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Μόλυνση, αιμορραγία, βλάβη νεύρου
- Τοποθέτηση βιδών σε μη ιδανική θέση, κάτι που ίσως απαιτεί επανεπέμβαση
- Ασταθής σπονδυλοδεσία που οδηγεί σε ψευδάρθρωση και ενδεχομένως να απαιτείται νέα επέμβαση.
- Ανά έτος 2-3% πιθανότητα βλάβης του γειτονικού μεσοσπονδυλίου δίσκου (adjacent segment disease)
Όμως είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η εμπειρία του χειρουργού, μπορεί να ελαχιστοποιήσει και να εξαλείψει τους παραπάνω κινδύνους.
